فهرست مطالب
تستی برای اندازهگیری عملکرد کلیه
کلیههای سالم مواد زائد و مایعات اضافی را از خون دفع میکنند. آزمایشخون و ادرار نشان میدهد که کلیهها چقدر کار خود را خوب انجام میدهند و مواد زائد بدن با چه سرعتی دفع میشوند. آزمایشهای ادرار همچنین میتوانند تشخیص دهند که آیا کلیهها مقادیر غیرطبیعی پروتئین نشت میکنند که نشانه آسیب کلیه است.
کراتینینسرم
کراتینین یک محصول زائد است که از ساییدگی و پارگی طبیعی ماهیچههای بدن بهوجود میآید. سطح کراتینین در خون بسته به سن و اندازه بدن میتواند متفاوت باشد. سطح کراتینین بیشتر از 2/1برای زنان و بیشتر از 4/1 برای مردان ممکن است نشانه اولیه این باشد که کلیهها بهدرستی کار نمیکنند. با پیشرفت بیماری کلیه، سطح کراتینین در خون افزایش مییابد.
آزمایش کراتینین خون چیست؟
آزمایش کراتینین خون سطح کراتینین را در خون اندازهگیری میکند. کراتینین یک ماده زائد است که زمانی تشکیل میشود که کراتین موجود در ماهیچه شما تجزیه میشود. سطح کراتینین در خون میتواند اطلاعاتی در مورد عملکرد کلیههای شما به پزشک ارائه دهد.
هر کلیه دارای میلیونها واحد کوچک تصفیهکننده خون به نام نفرون است. نفرونها بهطور دائم خون را از طریق یک خوشه بسیار کوچک از رگهای خونی به نام گلومرولها فیلتر میکنند. این ساختارها مواد زائد، آب اضافی و سایر ناخالصیها را از خون فیلتر میکنند. سموم در مثانه ذخیره میشوند و سپس در حین ادرار خارج میشوند.
کراتینین یکی از موادی است که کلیه شما بهطور معمول از بدن دفع میکند. پزشکان برای بررسی عملکرد کلیه، سطح کراتینین خون را اندازهگیری میکنند. سطوح بالای کراتینین ممکن است نشاندهنده این باشد که کلیه شما آسیبدیده است و بهدرستی کار نمیکند.
آزمایش خون کراتینین معمولاً همراه با چندین آزمایش آزمایشگاهی دیگر، از جمله آزمایش نیتروژن، اوره، خون، BUN و پانل متابولیک پایه BMP یا پانل متابولیک جامع (CMP)انجام میشود. این آزمایشها در طول معاینات فیزیکی معمولی انجام میشوند تا به تشخیص برخی بیماریها و بررسی هرگونه مشکل در عملکرد کلیه شما کمک کنند.
نتایج آزمایش خون کراتینین من به چه معناست؟
کراتینین برحسب میلیگرم در دسیلیتر خون (mg/dL) اندازهگیری میشود. افرادی که عضلانیتر هستند سطح کراتینین بالاتری دارند. نتایج نیز ممکن است بسته به سن و جنسیت متفاوت باشد. با این حال، بهطور کلی، سطح کراتینین طبیعی بین 9/0 تا 3/1میلیگرم در دسیلیتر در مردان و 6/0 تا 3/1 میلیگرم در دسیلیتر در زنان 18 تا 60 ساله است. سطوح نرمال تقریباً برای افراد بالای 60 سال یکسان است. سطح بالای کراتینین سرم در خون نشان میدهد که کلیهها بهدرستی کار نمیکنند. سطح کراتینین سرم ممکن است کمی افزایش یا بالاتر از حد طبیعی باشد به دلیل:
- یک دستگاه ادراری مسدود شده
- یک رژیم غذایی با پروتئین بالا
- کمآبی بدن
- مشکلات کلیوی، مانند آسیب یا عفونت کلیه
- کاهش جریان خون به کلیهها بهدلیل شوک، نارسایی احتقانی قلب یا عوارض دیابت
اگر کراتینین واقعاً بالا باشد و ناشی از آسیب حاد یا مزمن کلیه باشد، تا زمانی که مشکل برطرف نشود، سطح آن کاهش نمییابد. اگر بهطور موقت یا کاذب بهدلیل کم آبی بدن، رژیم غذایی با پروتئین بسیار بالا یا استفاده از مکمل افزایشیافته باشد، معکوسشدن آن شرایط سطح را کاهش میدهد. همچنین، فردی که دیالیز میشود، پس از درمان سطوح پایینتری خواهد داشت. سطح پایین کراتینین غیرمعمول است، اما این میتواند درنتیجه شرایط خاصی رخ دهد که باعث کاهش توده عضلانی میشود. آنها معمولاً دلیلی برای نگرانی نیستند.
نتیجهگیری
کلیهها کراتینین خون را در محدوده طبیعی حفظ میکنند. کراتینین یک شاخص بهنسبت قابل اعتماد برای عملکرد کلیه است. افزایش سطح کراتینین نشاندهنده اختلال در عملکرد کلیه یا از آنجایی که کلیهها به هر دلیلی دچار اختلال میشوند، سطح کراتینین در خون بهدلیل پاکسازی ضعیف کراتینین توسط کلیهها افزایش مییابد. بنابراین سطوح بالای غیرطبیعی کراتینین در مورد نقص یا نارسایی احتمالی کلیهها هشدار میدهد. به همین دلیل است که آزمایشات استاندارد خون بهطور مرتب میزان کراتینین خون را بررسی میکنند.
منابع:
- https://www.kidneyorg.translate.goog/atoz/content/kidneytests?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=fa&_x_tr_hl=fa&_x_tr_pto=sc
- https://www.healthlinecom.translate.goog/health/creatinineblood?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=fa&_x_tr_hl=fa&_x_tr_pto=sc
- https://www.medicinenetcom.translate.goog/creatinine_blood_test/article.htm?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=fa&_x_tr_hl=fa&_x_tr_pto=sc