فهرست مطالب
بیماری شاگاس ، توسط انگل تریپانوزوما کروزی1 ایجاد می‌شود. آیا این بیماری در مناطق شهری شیوع دارد؟
بیماری شاگاس توسط پزشک برزیلی، کارلوس شاگاس در سال 1909 کشف شد. این بیماری، عمدتا در مناطق روستایی و فقیرنشین قاره امریکا شایع است. امروزه بدلیل مهاجرت گسترده افراد از مناطق روستایی به مناطق شهری، در مناطق شهرنشین نیز گسترش یافته است. شاگاس میتواند بر روی دستگاه‌عصبی، دستگاه‌گوارش و قلب تاثیرات جبران ناپذیری داشته باشد.
شاگاس چگونه از فردی به فردی دیگر منتقل می‌شود؟
حشره‌ای به نام تریاتومین عامل ایجاد انگل تریپانوزوما است. این حشرات به جهت نیش زدن پوست نازک اطراف چشم یا دهان، با نام حشرات بوسه‌زن شناخته شده‌اند. اغلب در شب این حشرات افراد مختلف را گاز می‌گیرند. نیش حشرات عامل انتقال انگل نیست بلکه مدفوع این حشرات دلیل اصلی ایجاد بیماری است. البته راه‌های دیگری نیز برای انتقال عفونت وجود دارد که به شرح زیر است:
-
درصورتی که فرد، غذای نپخته آلوده به انگل یا گوشت نیم‌پز حیوان آلوده را مصرف کند.
-
زن باردار آلوده میتواند انگل تریپانوزوما کروزی را به جنین خود منتقل کنند.
-
انتقال خون از فرد آلوده به انگل تریپانوزوما کروزی
-
پیوند عضو از یک فرد مبتلا به انگل تریپانوزوما کروزی
-
قرار گرفتن در محیط آزمایشگاهی آلوده
1 Trypanosoma cruzi
علائم بیماری شاگاس چیست؟
در برخی از افراد ممکن است علائم خفیفی از بیماری بروز دهد یا هیچ علامتی نداشته باشد. بنابراین بیماری شاگاس دو مرحله حاد و مزمن دارد. علائمی مانند تب، خستگی، اسهال، استفراغ، راش، زخم و تورم در ناحیه پلک (درصورت گزیدن حشره در این منطقه) از علائم خفیف ابتلا به این بیماری است. اگر این علائم از بین نرود و بیماری درمان نشود، بیماری وارد فاز مزمن خواهد شد.
علائم بیماری شاگاس در مرحله دوم شامل موارد زیر است:
-
مشکلات شدید گوارشی
-
بزرگ شدن قلب که پمپاژ خون را به خوبی انجام نمی‌دهد
-
افزایش احتمال ایست قلبی و مرگ نهایی
-
لخته شدن خون و تغییر ریتم قلب
راه‌های پیشگیری و درمان شاگاس
متاسفانه درحال حاضر هیچ راه درمانی از طریق تزریق واکسن تعبیه نشده‌است. همچنین دارویی برای کاهش خطر ابتلا به این انگل وجود ندارد. اما درصورت تشخیص زود هنگام می‌توان روند رشد عفونت را با داروهای ضدانگلی در مرحله حاد کند کرد. بهترین راه استفاده از حشره‌کش‌های موثر در هنگام شب و اقامت در محل تمیز و باکیفیت است. همچنین لازم است، از خوردن غذاهای نپخته مانند سالاد و آب میوه‌های دست ساز پرهیز کرد.
نتیجه‌گیری
بیماری شاگاس اغلب در مناطق روستایی آمریکای لاتین و در خانه‌هایی با سقف کاهگلی رایج‌تر است. شاگاس در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند میتواند اوج گیرد. برای این افراد درمان طولانی‌تری توصیه می‌شود. بنابراین حتما در صورت بروز علائم خفیف مانند تنگی نفس و افزایش ضربان قلب فورا به پزشک مراجعه کنید. نظارت مداوم بر روند بیماری میتواند بهترین راه برای کنترل بیماری شاگاس باشد.
مطهره تقی‌پور
منابع
