فهرست مطالب
آیا با مقدار کمتری از دوز تجویز شده آنتی‌بادی‌ها هم می‌توان به درمان موفق دست یافت؟
یکی از روش‌های درمان‌های موثر که برای درمان کووید-۱۹ از آن استفاده می‌شود، آنتی‌بادی‌های مونوکلونال (mAB) هستند. هرچه فرد این درمان را سریع‌تر آغاز کند، نتیجه بهتری می‌گیرد. اما داروهای آنتیبادی مونوکلونال چگونه عمل می‌کنند؟
آنتی‌بادی‌های مونوکلونال، نمونه‌های مصنوعی از مولکول‌های طبیعی هستند و به‌عنوان درمان کووید-19 برای بیمارانی که در معرض خطر پیشرفت بیماری هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. چندین درمان برای بیماران مبتلا به کووید-19 که در بیمارستان بستری شدهاند مورد استفاده قرار می‌گیرد ، اما تعداد کمی درمان برای بیمارانی که بیماری آن‌ها به‌حدی نیست که در بیمارستان بستری شوند، وجود دارد؛ آنتیبادی مونوکلونال یک درمان جدید برای بیماران سرپایی در معرض خطر پیشرفت بیماری شدید است. محققین تخمین می‌زنند که درمان زودهنگام، خطر بستری‌شدن در بیمارستان را تا ۷۰% کاهش میدهد. همچنین طی بررسی‌های آن‌ها مشخص شد که دوزهای داروهای آنتیبادی ۷ تا ۱۰۰۰ برابر کمتر از آنچه که تجویز می‌شود می‌تواند همان اثربخشی را داشته باشد.
آنتیبادی مونوکلونال چیست؟
آنتیبادی پروتئینی است که به‌طور طبیعی توسط سیستم‌ایمنی برای پاسخ به عفونت تولید می‌شود. آنتیبادی مونوکلونال در آزمایشگاه ساخته می‌شود و برای تقلید یا تقویت پاسخ طبیعی سیستم‌ایمنی بدن در برابر سرطان یا عفونت طراحی شده است. یک آنتیبادی مونوکلونال با قرارگرفتن یک گلبول‌سفید در معرض یک پروتئین ویروسی خاص ساخته می‌شود، سپس برای تولید انبوه آنتیبادی برضد آن ویروس، کلون می‌شود. قبل از کووید-19، آنتی‌بادی‌های مونوکلونال برای درمان چندین عفونت ویروسی مانند ابولا و هاری ساخته شده بودند.
آنتیبادی مونوکلونال برای درمان کووید-19
سندروم حاد تنفسی شدید کرونا ویروس 2 (SARS-CoV-2) دارای یک پروتئین اسپایک در سطح خود است که به ویروس کمک می‌کند به سلولهای انسان متصل و وارد شود. چندین mAB برای اتصال به پروتئین اسپایک SARS-CoV-2 و جلوگیری از حمله ویروس به سلولهای انسانی ساخته شده‌است که به‌صورت درون وریدی (IV) به بیماران تزریق می‌شود. البته باید این نکته را نیز در نظر داشت که برخی از جهش‌ها ممکن است باعث ایجاد تغییراتی در پروتئین اسپایک شود که می‌تواند در اثربخشی mAB موجود مشکل ایجاد کند. از ۶ دارویی که مورد بررسی محققین قرار گرفته تنها ۲ نوع آن در برابر اومیکرون نوعBA.2 که به‌سرعت درحال رشد است، هنوز موثر است.
یکی از این‌دو، داروی imdevimab است که پیش‌بینی می‌شود درصورت تجویز با دوزهای بسیار بالا، می‌تواند تا ۶۰ درصد از بستری‌شدن در نتیجه آلوده‌شدن به BA.2 جلوگیری کند. دومین دارو، sotrovimab که ۶۳ درصد از بستری شدن توسط اومیکرون نوع BA.1 و کمتر از ۲۰ درصد از بستری‌شدن توسط نوع BA.2 جلوگیری می‌کند.
خطرات بالقوه آنتی‌بادی‌های مونوکلونال
برخی ار بیماران ممکن است یک واکنش آلرژیک یا غیرآلرژیک مربوط به تزریق را تجربه کنند. هردو واکنش به‌دلیل فعال‌شدن سیستم‌ایمنی در پاسخ به آنتیبادی ایجاد می‌شوند که به روش‌های مختلف اتفاق می‌افتد. واکنش‌های مربوط به تزریق نادر بنظر می‌رسند اما می‌توانند باعث گرگرفتگی، خارش، تنگی‌نفس، یا فشارخون پایین شود. همچنین عوارض جانبی هرگونه داروی IV که شامل درد و کبودی اطراف محل تزریق نیز می‌تواند برای بیمار به‌وجود آید.
نتیجه‌گیری
یافته‌ها نشان میدهد داروهای آنتیبادی مونوکلونال برای درمان بیماران سرپایی کووید-19 حتی در دوزهای پایین‌تری بسیار موثر باشد. همچنین دو نوع این دارو برای درمان افراد مبتلا به سویه‌ی بسیار جهش‌یافته اومیکرون موثر است. اما نگرانی‌ای که وجود دارد این است که تمایلات محافظه‌کارانه پزشکان و تنظیم‌کنندگان داروها ممکن است استفاده از این داروها در دوز کمتر، برای درمان بیشتر بیماران را محدود کند.
نویسنده: نگار رحمتی
منابع
