فهرست مطالب
طبق تعریف World Health Organization(WHO)، سلامتی حالتی از رفاه کامل جسمی، روحی و اجتماعی است و صرفا فقدان بیماری یا ناتوانی نیست.
تاریخچه
برگزاری روز جهانی بهداشت به سال 1945 زمانی که چین و برزیل تصمیم به تشکیل سازمانی به نام سازمان بهداشت جهانی گرفتند، برمی‌گردد.
در سال 1946، قانون اساسی سازمان بهداشت جهانی تصویب شد. در7 آوریل1948 زمانی که 61 کشور برای تاسیس آن امضا کردند، لازم‌الاجرا شد.
اولین بار 22 جولای را به این مناسبت جشن گرفتند. پس از مدتی آن را به تاریخ تشکیل سازمان یعنی 7 آوریل تغییر دادند.
فعالیت‌های WHO
امروزه، WHO فعالیت‌های مربوط به بسیاری از مسائل مرتبط با سلامت را نظارت می‌کند. بررسی غذاهای اصلاح‌شده ژنتیکی، تغییرات آب و هوایی، مصرف دخانیات و مواد مخدر و ایمنی جاده‌ها از این فعالیت‌ها است. از سال 1977، این سازمان فهرستی از داروهای ضروری و تست‌های تشخیصی را برای بیمارستان‌ها تهیه کرده‌است. همچنین این آژانس راهنمایی‌هایی را در مورد دستگاه‌های پزشکی اولویت‌دار، مانند دستگاه‌های تنفس مصنوعی، دستگاه‌های اشعه‌ایکس و سونوگرافی ارائه می‌دهد.
دستاوردهای WHO
سازمان بهداشت جهانی از زمان تشکیل تا به الان نقش حیاتی در بهبود سیستم‌های مراقبتی بهداشت در سراسر جهان داشته‌است. در ادامه به چند مورد از آنها خواهیم‌پرداخت.
- ریشه‌کن کردن آبله: در سال 1950 آبله مسئول مرگ بیش از دو میلیون نفر در سراسر جهان بود.این بیماری بسیار مسری بود و به‌ویژه در آفریقا و آسیا قربانیان زیادی گرفت. راه انتقال این بیماری از انسان به انسان است. علائم آن شامل تب، تهوع، سردرد، استفراغ و درد شکم بود. با ابتلای به آن، دمای بدن شخص کاهش می‌یافت و صورت، بازوها و سینه دچار بثورات شدید می‌شدند. سازمان بهداشت جهانی تخمین زد که اگر قرار باشد این بیماری ریشه‌کن شود، 80 درصد از جمعیت جهان باید واکسینه شوند. برنامه واکسن به ثمر نشست و در 8 می 1980 ریشه‌کن شدن آبله به‌طور رسمی از طریق این سازمان اعلام‌شد.
- کاهش انتقال مالاریا: بیماری مالاریا توسط پشه‌ی آنوفل منتقل می‌شود. در سال 2017 با 219 میلیون نفر آلوده و 435000 مرگ خطرناک‌ترین بیماری انگلی جهان شناخته شد. در سال 1955 در مکزیک، سازمان جهانی بهداشت، یک برنامه میلیارد دلاری با هدف ریشه‌کنی این بیماری راه‌اندازی کرد.این بیماری تا دهه 1970 به‌وسیله ترکیبی از اسپری حشره‌کش، دارودرمانی و مهندسی محیط‌زیست، از جهان توسعه یافته ریشه‌کن شد.
- کنترل تب زرد: در سال 2016 شیوع جدی تب زرد که یک عفونت ویروسی و عامل انتقال آن پشه است، در جمهوری کنگو رخ داد. همچنین در سایر کشورهای جهان از جمله چین نیز ظاهر شد. این سازمان با واکسینه کردن جمعیت در معرض خطر، از پیشرفت این بیماری جلوگیری کرد.
سیاره‌ی ما، سلامت ما
موضوع روز جهانی بهداشت 2022 “سیاره ما، سلامت ما” است. هدف امسال این است که توجه
جهانی را به سمت رفاه کره زمین و انسان‌های ساکن در آن سوق دهد.
در روز بهداشت جهانی 2022، در بحبوحه یک بیماری همه‌گیر، یک سیاره آلوده، بیماری‌های
فزاینده مانند سرطان، آسم و بیماری‌های قلبی؛ WHO بر روی رفاه انسان و کره‌ی زمین متمرکز
شده‌است. سازمان جهانی بهداشت تخمین می‌زند که سالانه بیش از 13 میلیون مرگ که به‌دلیل
عوامل محیطی در سراسرجهان رخ می‌دهند قابل اجتناب هستند. این عوامل محیطی شامل بحران
آب و هوایی است، که بزرگترین تهدید برای سلامت بشریت است.
حوادث آب و هوایی شدید، تخریب زمین و کمبود آب باعث جابجایی مردم شده و بر سلامت آنها
تأثیرمی‌گذارد. آلودگی‌های پلاستیکی در اعماق اقیانوس‌ها و بلندترین کوه‌ها یافت می‌شوند و به
زنجیره غذایی ما راه پیدا کرده‌اند. سیستم‌های تولیدکننده‌ی غذاها و نوشیدنی‌های فرآوری‌شده
و ناسالم موجی از چاقی را ایجاد کرده‌اند. همچنین سرطان، بیماری‌های قلبی و تولید یک سوم
گازهای گلخانه‌ای جهان از پیامدهای ناشی از این سیستم‌ها است.
نتیجه‌گیری
تصمیمات سیاسی، اجتماعی و تجاری ما باعث بحران آب و هوا و سلامت می‌شود. بیش از
90 درصد مردم هوای ناسالم ناشی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی را تنفس می‌کنند. دنیایی که
در حال گرم‌شدن است شاهد گسترش سریع‌تر بیماری‌ها است.
شکستن چرخه‌های تخریب طبیعت و اتمسفر زمین و سلامت انسان، مستلزم اقدامات قانونی،
اصلاحات سازمانی، حمایت و تشویق افراد برای انتخاب سالم است.
صبا ریاحی
منابع
